Aan het plafond genageld

Wat doet een educator zoal?
Goeie vraag.
Mijn vader heb ik dat nooit echt duidelijk kunnen maken. Het valt ook niet mee: een zoon met twee linkerhanden als je zelf begenadigd automonteur bent. Gelukkig heb ik de afgelopen twee weken, dankzij de opbouw van Yin en Jan, taken verricht die dichter bij zijn belevingswereld staan. Ik ben namelijk heel technisch bezig geweest en heb de geheimen van de tacker doorgrond. Mijn taak was om in het paviljoen over culturele uitwisseling, allerlei alledaagse gebruiksvoorwerpen aan het plafond te bevestigen. Voorwerpen waarvan de Nederlander allang niet meer beseft dat ze uit China stammen en de Chinees niet meer weet dat ze uit het westen komen. Klokken, tennisrackets en luiers uit Europa bijvoorbeeld, en een theeservies, domino en speelkaarten uit China. Met goeie lijm en een tacker kwam ik een heel eind. Ik ben vooral trots op de barokke witte bruidsjurk – een inmiddels door de Chinezen geadopteerd Westers kledingstuk - dat ik rücksichtslos aan het plafond heb genageld. Ben benieuwd wat mijn vader ervan vindt.
Morgen wacht een nieuwe uitdaging. Een esthetische gril van onze vormgevers heeft bepaald dat we een ander paviljoen - over onze eerste reizen naar China - gaan bekleden met theezakjes. Zo’n 4.000. Die ga ik tacken want daar ben ik nu goed in. Samen met de projectleider en de conservator overigens. Dan weet u meteen wat deze collega's zoal uitvoeren.

Vrouwen met een snor

Uit mijn studietijd herinner ik me twee hardnekkige vooroordelen: (1) als je niet weet wat je moet kiezen, ga je rechten studeren, en (2) de PABO is een makkie, daar leer je niks. Het eerste kan ik nog steeds niet ontkrachten, maar het tweede vooroordeel is toe aan revisie. Kom vrijdag 25 maart en 1 april maar eens naar het Maritiem Museum. Dan loopt u 106 PABO-studenten tegen het lijf die de maritieme geschiedenis tot leven wekken. Vol enthousiasme en goed doortimmerd! Ze bewijzen dat lesgeven een vak is, zeker als je zieltjes wilt winnen voor geschiedenis.
Ons museum is vier vrijdagen lang hun werkterrein en elke dag zijn zo’n 350 schoolkinderen hun publiek, maar ook u mag meegenieten. U loopt kans Michiel de Ruyter tegen het lijf te lopen, een verdwaalde viking of twee wenende vissersvrouwen. En de Buffel is – voor het eerst in veertig jaar – volledig bemand met matrozen, stokers, officieren en… enkele ontheemde dames, die toevallig net hun juwelen verloren blijken te hebben; helpt u de dader zoeken?
Er valt kortom genoeg te genieten. Ik kan maar een minpuntje bedenken: namelijk dat de PABO voor 85% uit vrouwelijke studenten bestaat, terwijl de maritieme geschiedenis voornamelijk door mannen wordt bevolkt. Dat wekt soms verwondering. “Die snor is niet echt!”, hoorde ik een kleuter op de eerste vrijdag fluisteren. “U bent toch een vrouw?”, aldus een meisje dat naar het sterke verhaal van een stoere Viking luisterde.
Ach, al die historische geslachtsveranderingen mochten de pret niet drukken. De kinderen genoten met volle teugen en de komende twee vrijdagen zal dat niet anders zijn. Dankzij het enthousiasme van de PABO-studenten! Knap, want lesgeven is zeker geen makkie en overtuigend geschiedvervalsen al helemaal niet.

Vreemde karakters

Sommige, op het eerste gezicht onbeduidende, kwesties gaan knagen naarmate de tijd vordert. Rond de jaarwisseling hebben we voor de China-tentoonstelling twaalf personen geïnterviewd over hun leven, werk of studie in China of Nederland. De interviews werden op film vastgelegd, waarbij we de mensen voor een green screen plaatsten. Met zo’n screen kun je later allerlei beelden achter de hoofdrolspelers monteren.
“Wat vind je van deze achtergrond?”, vroeg Wouter van filmstudio B-Creative een week later. “Achter de Chinese mensen heb ik een decor met schuivende Chinese karakters geplaatst, en achter de Nederlanders werk ik met details uit een oud monsterboekje.”
Ik was onder de indruk. Esthetisch een schot in de roos.
“Doe maar”, moedigde ik Wouter aan.
Maar toen begon het knagen. Wat zouden de getoonde karakters in vredesnaam betekenen? Voor hetzelfde geld iets schunnigs. Ik besloot het conservator Irene te vragen. Zij is immers getrouwd met een Chinees. Of haar man er voor de zekerheid een blik op kon werpen? Dat deed hij. Hij was van mening dat de karakters te snel door het beeld schoven om überhaupt gelezen te kunnen worden.
Mooi.
Twee maanden later voegden we echter de Chinese ambassadeur toe aan de serie interviews. Wouter liet me wederom het gemonteerde filmpje zien. De karakters op de achtergrond waren nog even prachtig. Maar ja, dit was wel dé ambassadeur. Hadden we meneer Zhang niet per ongeluk voor een behangetje vol schuttingtaal gezet? Ik mailde Mr. Qi, de First Secretary van de ambassadeur, om advies. Een dag later volgde het antwoord: “As to the Chinese calligraphy serving as a dynamic backdrop: the content seems to be a famous poem from the Tang Dynasty, which of course reflects Chinese culture in some way.”
Een gedicht uit de 8ste of 9de eeuw. Hoe smaakvol van ons! Kwestie opgelost.